บทที่ 3

ผลกระทบของ SPH. / CYL. / Addition บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนยีเก่าทั่วไป

ในปัจจุบัน ยังคงมีร้านจำนวนมาก ไม่เข้าใจว่าเลนส์โพรเกรสซีฟระดับไฮเอนด์ เทคโนโลยีล่าสุด แตกต่างจากเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าอย่างไร ส่วนใหญ่ ยังคงมีความเข้าใจว่า ถ้าลูกค้าเปลี่ยนเลนส์โพรเกรสซีฟรุ่นเดียวกัน จากแว่นเดิม Plano ADD 2.00D เป็น Plano ADD 2.50D ลูกค้าจะรู้สึกสบายเหมือนเดิม และไม่ต้องปรับตัว

ในบทนี้ จะแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่า มีมุมมองแคบลง และการบิดเบือนด้านข้างเพิ่มขึ้น ตามค่าสายตาที่เพิ่มขึ้นเสมอ และในหลายกรณี ผู้ใช้ไม่สามารถปรับตัวได้เลย แม้จะเปลี่ยนเป็นเลนส์โพรเกรสซีฟรุ่นเดียวกัน ก็ตาม ( เลนส์โพรเกรสซีฟที่ดีที่สุดในโลก ณ ปัจจุบัน ที่มีราคาขายปลีกคู่ละ 60,000 บาท ยังคงไม่สามารถออกแบบ / ผลิต เลนส์โพรเกรสซีฟ Plano ADD 1.25D ให้มีมุมมองกว้าง และมีการบิดเบือนด้านข้างน้อย ได้เหมือนกับ Plano ADD 1.00D บนเลนส์รุ่นเดียวกัน )

ภาพต่อไปนี้ แสดงให้เห็นพื้นที่การมองเห็นที่ลดลงของตาทั้งสองข้าง ตามค่าสายตาที่เพิ่มขึ้น ของเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่ารุ่นเดียวกัน ในค่าสายตาต่างๆ โดยประกอบให้ได้ค่าพารามิเตอร์มาตรฐานตามที่เลนส์ถูกออกแบบมา คือ Panto Scopic Tilt Angle ( PTA ) = 7 องศา , Cornea Vertex Distance ( CVD ) = 13 mm , Face Form Angle ( FFA ) = 5 องศา , P.D. 64

1. ผลกระทบของค่า ADD ที่เพิ่มขึ้น บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป

ภาพทั้งหมดในบทนี้ เป็นภาพของเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป แบบคอริดอร์มาตรฐาน ซึ่งหากเป็นเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าแบบชอร์ทคอริดอร์ มุมมองจะยิ่งแคบลง การบิดเบือนด้านข้างจะยิ่งสูงขึ้น ในทุกค่าสายตา และเป็นคำอธิบายว่าทำไมผู้ใช้เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไปจำนวนมากในประเทศไทย ประสบความล้มเหลวในการปรับตัว ในเบอร์สายตาเกิน SPH. + 2.00D ADD 2.00D เป็นที่น่าเศร้าว่า บริษัทขายส่งเลนส์โพรเกรสซีฟราคาแพงเทคโนโลยีเก่าส่วนใหญ่ ปฏิเสธความรับผิดชอบ แล้วโยนความผิดให้ผู้บริโภคว่า ไม่ยอมปรับตัว หรือ โยนความผิดให้ร้านแว่นว่าตรวจวัดสายตาไม่เป็น ประกอบไม่เป็น แล้วผลักภาระไปให้ร้านแว่นและผู้บริโภค รับผิดชอบความเสียหายกันเอง ยิ่งไปกว่านั้นบริษัทขายส่งบางรายเพียงเพราะต้องการปกป้องยอดขายเลนส์โพรเกรสซีฟของบริษัทตน จนถึงกับให้ร้ายป้ายสีร้านแว่นดังกล่าว ให้ร้านแว่นอื่นๆฟังพร้อมระบุชื่อร้านแว่นพร้อมชื่อเจ้าของร้านอย่างชัดเจนว่า “ ตรวจวัดสายตาไม่เป็น ประกอบเลนส์โพรเกรสซีฟของบริษัทเขา แล้วลูกค้าใส่ไม่ได้ ” ทำให้ร้านแว่นดังกล่าวได้รับความเสื่อมเสีย

เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป ยี่ห้อดัง ที่มีจำหน่ายในประเทศไทย ส่วนใหญ่ไม่ได้ถูกออกแบบมาให้รองรับค่าสายตาเกินกว่า SPH. + 2.00D ADD 2.00D แต่บริษัทขายส่งฯเลนส์ดังกล่าว กลับแจ้งร้านแว่นอย่างเป็นทางการว่า เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าของตน สามารถขัดได้ถึง SPH. + 6.00D ADD 3.00D โดยไม่มีการเตือนร้านแว่นว่าไม่ควรใช้กับค่าสายตาเกินกว่า SPH. + 2.00D ADD 2.00D สรุปง่ายๆคือ ขัดเบอร์สายตา SPH. + 6.00D ADD 3.00D ได้ แต่ใส่ได้หรือไม่นั้น เป็นอีกเรื่องหนึ่ง รับประกันหรือไม่ ก็ยิ่งเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ถ้าเป็นร้านแว่นเชนสโตร์ขนาดใหญ่ ซื้อเกินเดือนละสิบคู่ อาจรับประกันให้หนึ่งคู่ ถ้าซื้อน้อยกว่านั้น ร้านแว่นรายย่อย ก็ต้องรับกรรมไปตามระเบียบ

การตรวจวัดสายตาประกอบเลนส์โพรเกรสซีฟ ต้องอาศัยความรู้ ความเข้าใจเรื่องความจำกัดของโครงสร้างเลนส์โพรเกรสซีฟแต่ละรุ่น ในแต่ละค่าสายตา และเลือกใช้ให้เหมาะสมกับแต่ละค่าสายตา พึงระลึกไว้เสมอว่า เลนส์โพรเกรสซีฟทุกรุ่น ไม่ว่าราคาแพงเท่าไหร่ก็ตาม ล้วนมีจุดดี จุดด้อย แตกต่างกันไป

ภาพเปรียบเทียบพื้นที่การมอง ที่แคบลงตามค่า SPH. + และค่า ADD ที่เพิ่มขึ้น ของเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่า ที่ค่าพารามิเตอร์มาตรฐานตามที่เลนส์ถูกออกแบบมา

SPH.+ 0.50D ADD 2.00D SPH.+ 1.50D ADD 2.00D

SPH.+ 2.00D ADD 2.00D SPH.+ 3.00D ADD 2.00D

SPH.+ 2.00D ADD 2.75D SPH.+ 3.00D ADD 2.75D

ภาพเปรียบเทียบโครงสร้างเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป

กรณีค่า SPH. + รวมกับ ADD เท่ากัน ที่ค่าพารามิเตอร์มาตรฐาน

บนเลนส์โพรเกรสซีฟทุกชนิด ค่า ADD ที่เพิ่มขึ้น จะมีผลเป็นสองเท่าของค่า SPH. + และมีหลายกรณีที่ร้านแว่นตรวจวัดสายตาประกอบเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่า ให้กับลูกค้าที่มีอาการสายตายาวซ่อนเร้น แล้วได้ค่า ADD ที่ผิดปกติ เช่น ตรวจวัดสายตาลูกค้าอายุ 42 ปี ด้วยเลนส์เสียบ โดยไม่ได้ FOG ได้ค่าสายตา R / L Plano ADD 2.00D แล้วประกอบแว่นโพรเกรสซีฟเบอร์สายตา R/L Plano ADD 2.00 ปรากฏว่า ลูกค้าไม่สามารถปรับตัวได้ เนื่องจากส่วนใหญ่แล้ว กรณีนี้ ค่าสายตาที่แท้จริง น่าจะเป็น R/L SPH. + 0.75D ADD 1.25D ปัญหาอีกส่วนหนึ่ง เกิดจาก ร้านแว่นในต่างจังหวัด หลายร้าน ใช้วิธีทดค่า SPH. + เป็นค่า ADD เนื่องจากเลนส์ในสต๊อกที่ตรงกับเบอร์สายตาที่วัดได้ ไม่มี เช่น ลูกค้าอายุ 50 ปี วัดสายตาได้ R/L SPH. + 2.00 ADD 2.00D แต่ใช้เบอร์สายตา R/L SPH. + 1.00 ADD 3.00D แทน ซึ่งส่งผลทำให้ลูกค้าปรับตัวได้ลำบาก และ เป็นผลเสียต่อสุขภาพสายตาในระยะยาว

3. ผลกระทบของค่า SPH. - บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป

ผู้จัดการฝ่ายผลิตภัณฑ์ของบริษัทขายส่งเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าบางท่าน สอนร้านแว่นว่า เบอร์สายตาลบ ใส่เลนส์โพรเกรสซีฟรุ่นไหนก็ได้ ปรับตัวได้ง่ายเหมือนกัน ใช้งานได้ไม่ต่างกัน คำสอนนี้ ใช้ได้ในกรณีของ SPH. ไม่เกิน -2.00D เท่านั้น และจะต้องไม่มีสายตาเอียงร่วมด้วยเลย คำถามที่รบกวนจิตใจของร้านแว่นตลอดระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมานี้ ว่า ทำไมผู้ใช้เลนส์โพรเกรสซีฟ ที่มีค่า SPH. เกิน – 6.00D จึงชอบถอดแว่นเมื่ออ่านหนังสือ หรือใช้สายตาในระยะใกล้

ภาพต่อไปนี้ แสดงผลกระทบของ SPH. ลบ บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป ให้เห็นอย่างชัดเจน

จากภาพที่ผ่านมาข้างต้น แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนถึงผลกระทบของค่า SPH. ลบ บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป ซึ่งเป็นหน้าที่โดยตรงของร้านแว่นที่จะต้องอธิบายให้ผู้บริโภคเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป ทราบถึงข้อจำกัดดังกล่าว แล้วเสนอทางเลือกของการเห็นที่ดีกว่า ด้วยเลนส์โพรเกรสซีฟ Free Form Technology Progressive Back Surface ที่สามารถแก้ไขข้อจำกัดของเลนส์โพรเกรสซีฟราคาแพงเทคโนโลยีเก่า Semi-Finished Progressive Front Surface ได้มากถึง 65% และให้ความคมชัดสูงสุด ( High Quality Vision ) โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อขับขี่ยานพาหนะในเวลากลางคืน

4. ผลกระทบของค่าสายตาเอียง บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป

SPH. 0.00 CYL. – 1.00D x 180 ADD 2.00D

เลนส์โพรเกรสซีฟราคาแพงเทคโนโลยีเก่าทั่วไป ไม่ได้ออกแบบมาให้รองรับค่าสายตาเอียง แต่ใช้วิธีการขัดค่าสายตาเอียงด้านหลังแบบ Toric เหมือนเลนส์ชั้นเดียว / สองชั้น ทำให้พื้นที่การมองเห็นลดลงเป็นอย่างมากในทุกค่า CYL. ที่เพิ่มขึ้น และ มีการบิดเบือนด้านข้างเพิ่มขึ้นในอัตราทวีคูณ มากกว่าสองเท่าของ SPH. ดังจะแสดงให้เห็นในภาพดังต่อไปนี้

จากภาพข้างต้น แสดงให้เราเห็นถึงผลกระทบของค่าสายตาเอียงบนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป และไม่ควรใช้กับเบอร์สายตาเกินกว่า Plano CYL. – 2.00D ADD 2.00D

กรณีที่มีค่า SPH. – หรือ SPH. + ร่วมด้วย ยิ่งต้องระมัดระวังในการเลือกใช้เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนลีเก่า ดังจะแสดงให้เห็นในหัวข้อต่อไป

5. ผลกระทบของค่าสายตา SPH. + / CYL.- บนเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป

กรณีเบอร์สายตา SPH. + CYL.- ( บวกเอียงลบ ) ที่เป็น Complete Mix. ผู้ใช้เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่าทั่วไป จะไม่ชอบใส่แว่นประจำ จะใส่ก็เมื่อต้องการอ่านหนังสือ หรือ ใช้สายตาในระยะกลาง เช่น รับประทานอาหาร เนื่องจาก

· ในคนที่มีค่าสายตาแบบ Complete Mix. สามารถเพ่งแล้วเห็นภาพคมชัดที่ระดับ VA 20/25 ในระยะไกลอยู่แล้ว โดยไม่ต้องใช้แว่น

· เลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนลีเก่าทั่วไป มีมุมมองระยะไกลที่ค่อนข้างแคบในเบอร์สายตาแบบนี้ ทำให้ผู้ใช้รู้สึกว่าถอดแว่นแล้วสบายตากว่า เพราะไม่ถูกรบกวนจากภาพบิดเบือนด้านข้าง

ภาพโครงสร้างเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่า ในแต่ละค่าสายตา ที่ผ่านมา ได้แสดงให้เราเห็นความจำกัดของเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีเก่า ที่ถูกจำกัดด้วยกฎทรงมวล เมื่อ SPH. หรือ CYL. หรือ Addition เพิ่ม = มวลเพิ่ม = พื้นที่การมองเห็นจะแคบลง พร้อมกับการบิดเบือนด้านข้างที่สูงขึ้น = ผู้ใช้ ปรับตัวได้ยากขึ้น = ใส่สบายน้อยลง แม้จะปรับตัวได้ แม้จะใช้งานเป็นปีแล้วก็ตาม

เลนส์โพรเกรสซีฟราคาแพงเทคโนโลยีเก่าแบบ Semi-Finished Progressive Front Surface ได้พยายามแก้ปัญหานี้ โดยการออกแบบ และ ผลิตเลนส์โพรเกรสซีฟ ด้วยระบบ 60 – 120 โครงสร้าง ซึ่งสามารถลดผลกระทบจากค่า SPH. ลงได้บ้าง โดยมี 5 – 12 โครงสร้าง สำหรับ SPH. step ละ 1.00D – 2.00D แต่ไม่สามารถลดผลกระทบจากค่า CYL. ได้ จึงพบได้บ่อยๆ ในหลายกรณีที่ ผู้ใช้เลนส์โพรเกรสซีฟราคาแพงเทคโนโลยีเก่า ที่จ่ายเงินซื้อเลนส์โพรเกรสซีฟคู่ละหลายหมื่นบาท แล้วไม่สามารถปรับตัวได้ หรือ ปรับตัวได้แต่ใส่ไม่สบาย หรือ ปรับตัวได้ ใส่สบาย แต่มุมมองแคบ และความคมชัดด้อยลงมาก โดยเฉพาะในเวลากลางคืน

จากความรู้อันจำกัดที่ผมมีอยู่ ขณะนี้ยังไม่มีเลนส์โพรเกรสซีฟรุ่นใด ที่เหมาะสำหรับทุกค่าสายตา ทุกวัย ทุกสภาพการใช้งาน แม้ว่าผมจะทุ่มเทศึกษาค้นคว้าเรื่องเลนส์โพรเกรสซีฟ ตลอดระยะเวลาเกือบสิบปีที่ผ่านมา แต่ก็ยังมีเลนส์โพรเกรสซีฟเทคโนโลยีใหม่ อีกหลายรุ่น ที่ผมยังไม่เข้าใจโครงสร้าง จุดดี จุดด้อย อย่างถ่องแท้ เช่น Zeiss Gradal Individual , Seiko Super P1 , Optovision Infinity Individual , R + H Ysis , Shamir Autograph , AO Easy HD , SolaOne , Nikon W Bi-Aspheric และเลนส์โพรเกรสซีฟราคาแพง อีกสามรุ่น ที่ไม่สามารถเอ่ยนามได้ ในที่นี้